İKİNCİ EL MOTORLU KARA TAŞITLARININ TİCARETİ HAKKINDA YÖNETMELİK’TE DEĞİŞİKLİK: İLANLARDAKİ SATIŞ FİYATINA LİSTE FİYATI SINIRLAMASI
İkinci el otomobillerin satışının, aynı otomobillerin liste fiyatına kıyasla daha yüksek fiyattan alım satımının yapılması; bir süredir gündemi meşgul eden bir konuydu. Bu kapsamda ikinci el motorlu kara taşıtlarının (“İkinci El Araçlar”) satışına ilişkin getirilen düzenlemelere bugün (6 Temmuz 2023) bir yenisi daha eklendi. Başta otomobil olmak üzere İkinci El Araçlar’ın satışına ilişkin yürürlükte olan “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik”[1] (“Yönetmelik”); 6 Temmuz 2023 tarihli ve 32240 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile uygulama alanı yönünden genişlemeye giderken ilanlarda belirtilen satış fiyatları yönünden, geçici süreliğine üst sınır getirmiş durumdadır. Değişiklikler, 15 Temmuz 2023 itibarıyla yürürlüğe girecektir.
Değişiklik ile İkinci El Araçlar’a ilişkin verilen ilanlar hakkındaki kural ve yükümlülükler; ilk defa Yönetmelik’in kapsamı içine alınmıştır. Bilindiği üzere (i) doğrudan gayrimenkul veya taşıt satış ilanı verilen ya da (ii) özellikle İkinci El Araçlar’ın satış ilanının verilebildiği internet siteleri[2] üzerinden, hem ticari faaliyet amacı gütmeyen kişilerin hem de İkinci El Araçlar’ın satışı kapsamında ticari faaliyet gösteren kişilerin İkinci El Araçlar’ın satışına yönelik ilan verebilmesi mümkündür. Bu nedenle yapılan değişikliğin İkinci El Araçlar’ın satışı ile ilgilenen (i) gerçek kişi tacirler, (ii) tüzel kişi tacirler, (iii) esnaflar ve (iv) sanatkârlar ve (v) ticari amaç gütmeyen gerçek kişiler tarafından verilen tüm ilanları kapsadığı değerlendirilmektedir. Bir başka deyişle, ilanlara ilişkin Yönetmelik’te yer alan kurallar hem bireysel satışlara hem de ticari satışlara uygulanacaktır.
Yönetmelik’te yapılan değişiklik sonrası dikkat çeken bir diğer düzenleme, Yönetmelik’te ilan kısıtlaması olarak bahsedilen; ancak mahiyeti itibarıyla İkinci El Araçlar’ın ilanlarında belirtilen satış fiyatına geçici olarak getirilen üst sınırdır. Söz konusu düzenleme uyarınca, başta otomobiller olmak üzere İkinci El Araçlar’ın satış fiyatı; söz konusu taşıtın üreticisi ya da distribütörü tarafından tavsiye edilen güncel satış fiyatını (liste fiyatını) aşamayacaktır. Söz konusu fiyat sınırına –tıpkı konut kira bedellerinin artış oranına ilişkin ihdas edilen düzenlemede olduğu gibi– bir süre sınırlaması getirilmiş olup ilanda belirtilen satış fiyatının liste fiyatını aşamayacağı yönündeki hüküm, Yönetmelik’in halihazırdaki durumunda 1 Ocak 2024’e kadar uygulama alanı bulacaktır. Öte yandan, getirilecek bir başka yasal düzenleme ile bu sürenin uzatılmasının ihtimal dahilinde olduğunu hatırlatmakta fayda görmekteyiz. Öte yandan elbette, bir aracın fiyatının liste fiyatından ibaret olması her zaman mümkün değildir; özellikle ek donanımlar ve aksesuarların aracın satış fiyatını artırdığı bilinmektedir. Ek donanım ve aksesuarların, liste fiyatının üzerine ne kadar bir oran veya meblağda ilandaki satış fiyatına eklenebileceği hususu, Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
Satış fiyatı sınırlamasına aykırı ilan veren ilan sahiplerini uyarma ve ilan sahiplerinin bilgilerini Ticaret Bakanlığı ile paylaşma yükümlülüğü, Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile “ilan verilmesine aracılık eden gerçek veya tüzel kişiler”e verilmiştir. İlan verilmesine aracılık eden gerçek ve tüzel kişilerin, ilan verilen internet siteleri açısından aracı hizmet sağlayıcılar olduğu değerlendirilmektedir[3]. Bu nedenle aracı hizmet sağlayıcılar tarafından ilan sahiplerine yapılacak uyarıda, yapılmak istenen ilan fiyatı girişinin Yönetmelik’e aykırı olduğuna ilişkin bilgiye yer verilmesi gerekmektedir.
Öte yandan Yönetmelik’te yapılan değişiklik sonrası, ilan fiyatını liste fiyatının üzerinde belirlemeye yönelik doğrudan bir cezai yaptırımın mevcut olmadığı[4] görülmektedir. Öte yandan (i) 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a (“Kanun”) yapılan atıf gereği, Kanun’un cezai hükümlerinde gidilebilecek yeni bir düzenleme vasıtasıyla veya (ii) konu yönünden İkinci El Araçlar’ın satışının kapsamı dahilinde kalacağı değerlendirilen bir başka yasal düzenleme ile internet sitelerinin aracı hizmet sağlayıcılarına yönelik bir cezai yaptırım gündeme gelebilecektir. Ayrıca Ticaret Bakanlığı’nın satış fiyatı sınırlamasına aykırı ilan giren kişilerin bilgileri kendisine iletildikten sonra herhangi bir aksiyon alıp almayacağı hususu ise bu aşamada merak uyandırdığını belirtmek gerekmektedir.
Daha fazla bilgi için lütfen irtibata geçin;
info@kyolegal.com
1 13 Şubat 2018 tarihli ve 30331 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
2 3 Kısaca, bu minvaldeki internet sitelerinin mülkiyet hakkı sahibi veya işleteni, Kanun’un 2/1-d hükmü gereği “başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılması maksadıyla elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek veya tüzel kişiler” olacağından; Yönetmelik’te yapılan değişikliğin Kanun’a atıfta bulunan düzenlemesi gereği, kanaatimizce aracı hizmet sağlayıcı sıfatını haizdir.
4 Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan 6 Temmuz 2023 tarihli “Otomotiv Sektörüne Yönelik İlave Tedbirlere İlişkin Basın Açıklaması” başlıklı yazı içerisinde “… düzenlemeye aykırı her bir ilan, Bakanlığımızca ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti kabul edilecek ve bu ilanları verenler hakkında ilan başına 300 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanabilecektir.” ifadelerine yer verilmiştir. Söz konusu yazıya https://ticaret.gov.tr/haberler/otomotiv-sektorune-yonelik-ilave-tedbirlere-iliskin-basin-aciklamasi linkinden ulaşabilirsiniz.